Ignacy Łukasiewicz-wystawa w budynku NOT

Dwa lata temu świętowaliśmy dwusetną rocznicę urodzin farmaceuty, chemika, wynalazcy, przedsiębiorcy i filantropa Ignacego Łukasiewicza. Był to też asumpt do przygotowania wystawy poświęconej patronowi roku 2022, ustanowionego przez Sejm PR i Jego odkryciom. 

Urodził się on 8 marca (wg części źródeł 23 marca) 1822 roku w Zadusznikach na Podkarpaciu w biednej rodzinie szlacheckiej. Edukację zakończył początkowo na 4 klasie łańcuckiego gimnazjum w 1836 roku i podjął pracę zarobkową w aptece, najpierw w Łańcucie, a następnie w Rzeszowie, nieustannie się dokształcając. Zaangażował się też w działalność niepodległościową, za co został w 1846 roku aresztowany. Po uwolnieniu rozpoczął pracę w lwowskiej aptece Piotra Mikolascha „Pod Złotą Gwiazdą”. Dzięki wstawiennictwu swojego pracodawcy mógł Łukasiewicz podjąć studia farmaceutyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, a tytuł magistra farmacji uzyskał w 1852 roku na Uniwersytecie  Wiedeńskim. Po powrocie do lwowskiej apteki wraz z drugim asystentem Mikolascha, Janem Zehem, na przełomie lat 1852/1853 opracowali metodę otrzymywania nafty na drodze frakcjonowanej destylacji ropy naftowej. W 1853 roku Łukasiewicz i lwowski blacharz Adam Bratkowski skonstruowali pierwszą na świecie lampę naftową. Zapłonęła ona na wystawie apteki Mikolascha, natomiast przełomem był dzień 31 lipca 1853 roku, kiedy zastosowano nowy rodzaj sztucznego oświetlenia podczas operacji w lwowskim szpitalu. Rok później pierwsza na świecie naftowa lampa uliczna została uruchomiona w Gorlicach, dokąd Łukasiewicz przeniósł się ze Lwowa.  W rejonie Gorlic, Jasła i Krosna zaczął zakładać spółki zajmujące się wydobyciem i oczyszczaniem ropy. Pierwsza na świecie kopalnia naftowa powstała w Bóbrce koło Krosna w 1854 roku i działa w ograniczonym zakresie do dziś, jest także siedzibą Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza. Dwa lata później w Ulaszowicach k. Jasła powstała pierwsza na świecie rafineria ropy naftowej.

Ignacy Łukasiewicz stał się przedsiębiorcą, głównym dostawcą nafty do wielu krajów Europy, a także cenionym w świecie autorytetem w zakresie petrochemii. Jako poseł na Sejm Krajowy w Galicji (1877-1881) wspierał rozwój przemysłu naftowego. Był znanym filantropem, dbał o lokalną społeczność, finansując budowę dróg, mostów, szkół, szpitali i kościołów. Wspierał też działanie organizacji narodowo-wyzwoleńczych. 

Ignacy Łukasiewicz zmarł na zapalenie płuc 7 stycznia 1882 roku w swoim majątku w Chorkówce.

W organizację imprez obchodów 200-lecia urodzin Łukasiewicza włączył się Wydział Chemiczny Politechniki Wrocławskiej (nawiasem mówiąc, część budynków wydziału mieści się przy ulicy noszącej imię wynalazcy), współpracując z Sekcją Historii Chemii Polskiego Towarzystwa Chemicznego oraz Wrocławską Radą Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych.  W dniach 9–30 września na ulicy Świdnickiej we Wrocławiu stanęła wystawa plenerowa. Na 10 planszach oprócz sylwetki wynalazcy i historii jego odkrycia przedstawione zostały zagadnienia związane m.in. z historią oświetlenia i wykorzystaniem surowców energetycznych, w szczególności ropy naftowej. Była to także jedna imprez wiodących  Dolnośląskiego Festiwalu Nauki, odbywającego się we wrześniu we Wrocławiu. Przez kolejne tygodnie wystawa była eksponowana we wrocławskim Ogrodzie Botanicznym, a planowane jest jej przewiezienie do Wilna.

Autorami wystawy są: Prof. dr hab. inż. Elżbieta Wojaczyńska z Wydziału Chemicznego Politechniki Wrocławskiej oraz student kierunku Inżynieria Chemiczna, Rafał Różycki, a także dr hab. Jacek Wojaczyński z Wydziału Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego.

Scroll to Top